Sorgo - Alternatywna roślina pastewna i bio-energetyczna

Kukurydza jako roślina pastewna zajmuje w chwili obecnej dominującą pozycję w produkcji paszy dla bydła na użytkach ornych.

Mimo niekłamanej wartości upraw kukurydzy jest jednak kilka problemów, z którymi mierzy się nie jeden jej hodowca. Oto najważniejsze z nich:

• Na stanowiskach suchych i bardzo lekkich, a zwłaszcza w latach niedoboru opadów, kukurydza okazuje się jednak rośliną dość zawodną i mało ekonomiczną.
• Zbyt duży udział kukurydzy w produkcji polowej negatywnie wpływa na urodzajność lekkich gleb i pojawiają się problemy ze szkodnikami, zwłaszcza z omacnicą prosowianką i stonką kukurydzianą,

Alternatywą dla kukurydzy w płodozmianie pastewnym, przede wszystkim na lekkich i bardzo lekkich glebach może stać się uprawa sorgo.

Sorgo pokrojem bardzo przypomina kukurydzę.

Zalety sorgo

O wzroście popularności uprawy sorgo przemawiają niewątpliwe zalety, wynikające z uprawy tego gatunku. Wielu hodowców nie decyduje się na siew sorgo, gdyż nie zna plusów jego uprawy:

• Są to rośliny mające zdolność do fotosyntezy typu C4, czyli o bardzo wysokiej produktywności biomasy. Odmiany do produkcji biomasy mogą osiągać wysokość do 4 m.
• Rośliny sorgo wytwarzają bardzo duży i silny system korzeniowy, który lepiej w stosunku do roślin innych gatunków wykorzystuję wodę i składniki pokarmowe. Bezsprzecznym atutem sorgo jest to, że ma niższe wymagania wodne o ok. 20-30% wody dla wytworzenia takiej samej ilości suchej masy w stosunku do kukurydzy.
• W przypadku długotrwałej suszy, rośliny mogą wejść w fazę „spoczynku suszowego” bez negatywnego wpływu na spadek plonu i rozwój roślin w sprzyjających warunkach.
• Rośliny sorgo potrzebują mniej wody w fazie wegetacji, ponieważ zmniejszają do minimum transpirację wody dzięki nalotowi woskowemu na liściach.
• System korzeniowy polepsza strukturę lekkich gleb.
• Sorgo ma małe wymaganie do kwasowości (pH 5,0 – 8,5) i zasolenia gleby.
• Toleruje również bardzo wysokie opady (>1200 mm/m2 na rok)

Szczególnie na lekkich i przesuszonych glebach sorgo może osiągnąć wyższy plon suchej masy w porównaniu z kukurydzą.

Czym jest sorgo?

Te zalety sprawią, że coraz częściej rolnicy poszukują sorgo. Zastanówmy się więc, co to jest sorgo? Jest to gatunek należący do rodziny wiechlinowatych, bardzo popularny w uprawie w strefie klimatu gorącego i suchego. Główny rejon uprawy to Afryka, Meksyk, Indie, Chiny. Sorgo zajmuje piąte miejsce na świecie pod względem obszaru uprawy.

Do zbioru sorgo na kiszonkę można używać dokładnie tych samych maszyn co przy kukurydzy kiszonkowej

Uprawa sorgo

Uprawa przedsiewna jest analogiczna jak dla kukurydzy. Sorgo rekomenduje się do uprawy na glebach lekkich lub bardzo lekkich, suchych, ale dobrze nawożonych. Lubi gleby ciepłe, szybko nagrzewające się, o pH w zakresie od 5,0 do 8,5. Charakteryzuje się wysoką odpornością na:

• zasolenie gleby,
• suszę,
• krótkotrwałe zalewanie oraz
• alkalizację czyli zmianę kwaśnego odczynu gleby na zasadowy.

Standardowe nawożenie powinno wynosić: 100-150 kgN/ha, ok. 30 kg/ha, P205, 200 kg/ha K2O. Bardzo dobrze reaguje na nawożenie obornikiem lub gnojowicą. Sorgo wymaga gruzełkowatego podłoża. Należy uważać na osiadanie roli.

Jak już wspomniano, sorgo jest gatunkiem ciepłolubnym. Wtedy rozwój początkowy przebiega bardzo szybko. Niskie temperatury zdecydowanie hamują wzrost i rozwój roślin sorgo. Szkody i obrażenia roślin od zimna powstają już przy + 4 °C. Z tego to powodu między innymi zimne i podmokłe gleby nie są polecane pod sorgo. Minimalna temperatura gleby do siewu sorgo winna wynosić + 12 °C, dlatego optymalny siew nasion jest w terminie od połowy maja do połowy czerwca.

Siew rzędowy lub punktowy 25-30 roślin/m² (ok. 7-9 kg/ha) na głębokość 2 - 4 cm w zależności od wilgotności gleby.

Generalnie rośliny sorgo są zdrowe. Dotychczas nie stwierdzono żadnego ataku chorób lub szkodników, które wpłynęłyby na znaczące obniżenie plonu. Ponadto sorgo jest mało „atrakcyjne” dla dzików.

Zbiór na biomasę dokonywany jest analogicznie jak kukurydzę w optymalnym terminie przełom września i października. Przed zakiszeniem należy zbadać zawartość suchej masy, szczególnie gdy zbiór dokonywany jest w pierwszej połowie września. Zalecana zawartość suchej masy w roślinie powinna wynosić minimalnie 25%.

W ofercie SAATEN-UNION Polska znajdują się dwie odmiany sorgo: BOVITAL oraz GARDAVAN

BOVITAL

BOVITAL jest wczesnym mieszańcem (Sorgo x Trawa Sudańska), idealnie nadającym się do produkcji biomasy i kiszonki w uprawie na suchych i lekkich glebach, o bardzo wysokim plonie świeżej masy. Rośliny dochodzące do 3 m wysokości, bardzo bogato ulistnione.

Sorgo odmiany GARDAVAN

GARDAVAN

GARDAVAN jest odmianą sorga, która bardzo dobrze sprawdza się na polskich polach od wielu lat. Rośliny mogą osiągać wysokość ponad 3 metrów i są bardzo dobrze ulistnione. GARDAVAN jest odmianą sorga o bardzo szybkiej i dużej produkcji biomasy na kiszonkę lub biogaz.