Niemcy
Europa
Ukraina
Francja
Węgry
Rumunia
Bułgaria
Wielka Brytania
Rosja
Czechy
Słowacja
Benelux
Skandynawia
Litwa
Latvija
Estonia
W dzisiejszych czasach hodowcy oraz rolnicy mierzą się z dwoma wyzwaniami:
- więcej ekstremalnych warunków pogodowych a w szczególności okresów suszy,
- zmniejszenie ilości stosowanych środków chemicznych ze względu na wymogi Unii Europejskiej dotyczących jakości i bezpieczeństwa środków ochrony roślin i nawozów oraz ze względu na rosnące koszty ich zakupu.
W obliczu tych czynników naturalnym jest dążenie do wzrostu wielkości plonów na polu, a co za tym idzie również i rentowności uprawy. Tak więc z jednej strony mamy coraz trudniejsze warunki uprawy, a z drugiej rosnącą presję zwiększenia wydajności produkcji. Czy jest to do pogodzenia?
Odpowiedzią na te potrzeby może być hodowla zbóż hybrydowych zwanych również mieszańcowymi, takim jak pszenica hybrydowa, żyto hybrydowe oraz jęczmień hybrydowy (a w dalszej kolejności również pszenżyto hybrydowe). Aby sprostać wysokim wymaganiom wynikającym z sytuacji rynkowej i klimatycznej inwestuje się obecnie dużo środków i wiedzy w hodowlę mieszańców. W ramach międzynarodowego projektu HYSEED prowadzonego przez hodowców następuje wymiana ich wieloletniego doświadczenie w hodowli zbóż hybrydowych, owocująca rosnącą popularnością zbóż mieszańcowych – korzyści płynące z tego projektu są namacalne i policzalne.
Pod szyldem Saaten-Union zrzeszeni są hodowcy, którzy od dziesięcioleci zajmują się hodowlą pszenicy hybrydowej, żyta hybrydowego a od kilku lat również jęczmienia hybrydowego. Cele hodowlane są jasno określone przez to, czego rynek będzie wymagał w przyszłości czyli większy plon, większa stabilność plonowania oraz większa wydajność, zdrowotność i efektywność produkcji.
Czym jest efektywność produkcji dla poszczególnych gatunków zbóż hybrydowych?
Efektywność produkcji może być rozumiana jako skuteczność uprawy, jej wydajność oraz oszczędność. Najbardziej wydajnym rodzajem zboża jest żyto hybrydowe, dzięki któremu można uzyskać wysokie plony przy stosunkowo niewielkim zużyciu środków potrzebnych do ich produkcji. Na stanowiskach granicznych czyli glebach lżejszych żyto, cechuje się wyraźniejszą przewagę ekonomiczną w porównaniu z żytem populacyjnym w uproszczonym płodozmianie czyli typowo zbożowym.
Jęczmień hybrydowy wykazuje bardzo wysoką stabilność plonów w różnych środowiskach, co jest ważnym czynnikiem w prawie każdym gospodarstwie. Dzięki intensywnemu rozwojowi sprawdza się on również w opóźnionych siewach, pozwalając optymalnie rozłożyć jesienne prace, szczególnie w gospodarstwach wielkotowarowych, gdzie najbardziej deficytowym czynnikiem produkcji jest czas.
Zalety zbóż hybrydowych
Siew zbóż hybrydowych wiąże się też z innymi korzyściami:
- efektywne wykorzystanie zasobów wodnych,
- wysoka odporność na stresujące warunki uprawy,
- niskie zużycie zasobów produkcyjnych i mniejsze zużycie pestycydów lub innych środków ochrony roślin ze względu na wysoką zdrowotność i odporność na choroby
- niski nakład pracy na polu
- małe wymagania co do przedplonu,
- wysokie wykorzystanie azotu pochodzącego z nawozów organicznych np. z obornika.
Cechy te wywodzą się głównie z silnego oraz wydajnego systemu korzeniowego mieszańców.
Odmiany hybrydowe doskonale sprawdzają się w porównaniu z odmianami populacyjnymi, zwłaszcza w trudnych warunkach uprawy i na trudnych stanowiskach gdzie ich zalety są szczególnie widoczne.
Prowadzenie upraw odmian mieszańcowych
Na uwagę zasługuje fakt, że uprawy hybrydowe - a dotyczy to szczególnie pszenicy hybrydowej - muszą być również inaczej prowadzone w porównaniu do upraw pszenic liniowych. W ramach projektu HYSEED prowadzone są również szczegółowe testy agrotechniczne, pozwalające na opracowanie zaleceń dotyczących uprawy dla całej Europy.
Zboża hybrydowe mają szczególny potencjał rynkowy związany ze łagodzeniem zagrożeń związanych z uprawą, które z powodu zmian klimatycznych i stale zaostrzających się ram politycznych stanowią istotne wyzwanie dla każdego świadomego rolnika.