Niemcy
Europa
Ukraina
Francja
Węgry
Rumunia
Bułgaria
Wielka Brytania
Rosja
Czechy
Słowacja
Benelux
Skandynawia
Litwa
Latvija
Estonia
Dobrze znamy pozytywny wpływ mieszanek międzyplonowych na strukturę gleby, magazynowanie składników odżywczych oraz wytwarzania dodatkowej masy organicznej. Międzyplony poprawiają żyzność, chronią glebę przed erozją i wspierają rozwój mikroorganizmów glebowych. Coraz więcej rolników sieje mieszanki międzyplonowe zgodnie ze sztuką agrotechniczną – przy użyciu siewników ustawionych na odpowiednią głębokość, co pozwala roślinom na równomierny i silny rozwój.
Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez rolników jest, kiedy zniszczyć mieszankę międzyplonową oraz jaką metodę wybrać, aby zabieg był skuteczny i korzystny dla gleby oraz upraw następczych.
Dwie grupy rolników – różne podejścia do terminu likwidacji międzyplonów
1. Międzyplony w ramach ekoschematu
Pierwszą grupę stanowią rolnicy, którzy wysiewają mieszanki międzyplonowe w ramach ekoschematu. W tym przypadku obowiązują ścisłe zasady – niszczenie okrywy międzyplonowej może nastąpić dopiero po 15 listopada.
- mulczery,
- brony talerzowe,
- kultywatory do płytkiej uprawy ścierniska.
Rolnicy z tej grupy często celowo opóźniają termin siewu mieszanek, aby rośliny nie zdążyły wytworzyć nasion, które mogłyby stać się uciążliwym samosiewem w kolejnym plonie.
Takie rozwiązanie ma jednak swoje wady – późno wysiana mieszanka nie zdąży wytworzyć dużej masy zielonej i nie pobiera tak intensywnie azotu z powietrza przy udziale gatunków bobowatych.
Wśród najczęściej wybieranych mieszanek w ramach ekoschematu znajdują się:
viterra® RÜBE PL, viterra® MAIS PL oraz viterra® POTATO PL
2. Międzyplony poza ekoschematem
Drugą grupę stanowią rolnicy, którzy sieją międzyplony poza programem ekoschematu i mają większą swobodę w decydowaniu o terminie ich likwidacji.
W tym przypadku metoda niszczenia jest dowolna – rolnicy często czekają do momentu kwitnienia mieszanki, a następnie przystępują do jej zniszczenia.
Do tej grupy należą szczególnie gospodarstwa, które stosują krótkie mieszanki międzyplonowe, np.:
Rolnicy ci często decydują się na siew kolejnego plonu jeszcze jesienią tego samego roku, dlatego termin likwidacji międzyplonu musi być dostosowany do planu uprawowego.
Narzędzia do niszczenia mieszanek międzyplonowych
Wybór odpowiedniego narzędzia ma kluczowe znaczenie dla efektywności zabiegu oraz zachowania korzystnej struktury gleby.
1. Pług
Mimo że nadal króluje na wielu gospodarstwach w Polsce, pług nie jest idealnym rozwiązaniem do likwidacji międzyplonów.
Jego wadą jest niszczenie struktury gleby powstałej po masie korzeniowej oraz przykrycie zielonej masy, co prowadzi do niekorzystnych procesów gnilnych.
Dodatkowo w ramach ekoschematu „Międzyplony ozime i wsiewki ozime” stosowanie pługa jest niedozwolone.
2. Mulczer
Mulczer równo rozdrabnia i rozprowadza resztki międzyplonów na powierzchni pola, nie ingerując w strukturę gleby.
Pozostawione resztki stanowią świetną ochronę przed erozją i poprawiają aktywność biologiczną wierzchnich warstw gleby.
3. Brona talerzowa
To jedno z najbardziej uniwersalnych narzędzi w gospodarstwie.
Brona talerzowa zapewnia zadowalający efekt niszczenia międzyplonów, pozostawia dużą ilość resztek na powierzchni pola i charakteryzuje się niskim zużyciem paliwa.
To doskonały kompromis pomiędzy efektywnością pracy a zachowaniem dobrej struktury gleby.
4. Kultywator do ultra płytkiej uprawy gleby
To narzędzie dopiero zyskuje popularność w Polsce, jednak ma ogromny potencjał.
Kultywator taki podcina rośliny na niemal 100% szerokości roboczej maszyny, a dzięki kilku rzędów sprężystych palców otrząsa resztki korzeni z gleby, pozostawiając powierzchnię równą i przewiewną.
To bardzo precyzyjna metoda, idealna do ekoschematów i gospodarstw stosujących uproszczoną uprawę roli.
5. Wał nożowy
Wał nożowy skutecznie kładzie i nacina łodygi międzyplonów, przerywając ich wegetację.
Działa mechanicznie, bez naruszania gleby, dlatego świetnie sprawdza się w systemach bezorkowych oraz w rolnictwie regeneracyjnym.
6. Wał do równania pola
Tradycyjnie stosowany po orce, dziś coraz częściej używany do niszczenia międzyplonów.
Najlepsze efekty uzyskuje się, gdy wjazd wałem następuje przy pierwszym przymrozku, kiedy rośliny stają się kruche – wtedy zniszczenie międzyplonu jest szczególnie skuteczne.
Podsumowanie
Metod niszczenia mieszanek międzyplonowych jest wiele – od tradycyjnych po nowoczesne, regeneracyjne rozwiązania.
Jednak kluczowym czynnikiem pozostaje precyzyjny moment ich likwidacji.
Zbyt późne niszczenie prowadzi do wytwarzania nasion, co może powodować problemy z samosiewami w kolejnym plonie.
Dlatego terminowe i właściwie wykonane niszczenie międzyplonów to nie tylko kwestia porządku na polu, ale też inwestycja w żyzność gleby i potencjał przyszłych plonów.
